فوکوس دستی

همانطور که می دانید تنظیمات خودکار و نیمه خودکار دوربین های دیجیتال  SLR و بدون آینه این فرصت را به عکاس ( مخصوصا مبتدی ها ) می دهد تا با سرعت بیشتری عکاسی کنید. تمامی دوربین ها به دو روش تنظیمات خود را اعمال می کنند روی اول بر اساس نوردهی و اکسپوژر بوده و روش دوم بر پایه فوکوس. اما برخی از عکاسان به جای استفاده از این تنظیمات خودکار و اتوماتیک در اکثر مواقع نتیجه مطلوبی را هم در بر خواهد داشت از تنظیمات دستی استفاده می کنند. در این مقاله دی جی 24 علت و زمان درست استفاده از فوکوس دستی را بررسی خواهیم کرد.

هنگامی که از فوکوس دستی استفاده می کنید قابلیت خودکار نسبتا از کار می افتد. به این معنا که برای تمرکز کردن شما باید رینگ فوکوس را با دست بچرخانید. هر چند در دوربین های دیجیتال جدید مرز بین حالت دستی و اتوفوکوس لنز دوربین بسیار کم رنگ تر شده است.

به عنوان مثال در بعضی از دوربین‌ ها هنگامی که به صورت دستی یا Manual روی سوژه فوکوس می‌کنید، موتور خودکار نیز درگیر جابه جا کردن عدسی‌ ها می‌شود و عدسی یا دسته ای از عدسی‌ هایی را که باید روی سوژه فوکوس کنند را تکان می دهد. به این دسته از لنز های کار امد که قابلیت فوکوس خودکار و دستی را هم زمان با هم دارند، “دارای رینگ فوکوس دستی همیشگی” می گویند. به این معنا که اگر در حال به کار بردن حالت خودکار باشید، می توانید با چرخاندن رینگ دستی، تمرکز را به صورت Manual تنظیم کنید.

فوکوس دستی یا خودکار ؟

بگذارید در همین ابتدا بگوییم که در اکثر واقع در بسیاری از ژانر های عکاسی دوربین شما به خوبی می تواند روی سوژه مورد نظر فوکوس خودکار را انجام دهد.

بنابراین این را بدانید که زمانی باید از فوکوس دستی استفاده کنید که دوربین نمی تواند بنا به هر دلیلی فوکوس اتوماتیک را انجام دهد.

یکی از سبک هایی  که برای دوربین ها این کار را بسیار سخت می کند عکاسی نجومی است چرا که هیچ گاه دوربین قادر به اعمال تمرکز خودکار مناسب روی ستاره ها نیست در ضمن اگر در فصل زمستان در محیط های برفی عکاسی کنید نیز فوکوس خودکار خوبی را تجربه نخواهید کرد.  در کل باید بگوییم در محیط هایی که کانتراست بسیار کم است باید دور سیستم خودکار را خط کشید و به صورت دستی تنظیمات را اعمال کرد.

فوکوس پیکینگ

بعضی از لنز دوربین‌ عکاسی ها هم حتی هنگامی که در حال به کار گیری فوکوس دستی می باشید، قابلیت این را دارند که به شما از طریق چشمی دوربین محدوده مورد فوکوس واقع شده را نشان دهند. این خصوصیت کار امد معادلی در زبان فارسی ندارد و ر زبان انگلیسی به فوکوس پیکینگ (focus peaking) معروف است، اگر چه در بین ایرانیان به انتخاب نقطه فوکوس شهرت دارد. این خصوصیت در بعضی از دوربین های DSLR و دوربین های میرورلس یا بدون آیینه مشاهده می شود.

این خصوصیت در بین افرادی که فیلم ساز هستند و کار های گرافیکی می کنند بسیار کارساز است. در حقیقت این نوع فوکوس مثل دستیاری در دوربین است که به شما می گوید ایا محدوده مد نظر به خوبی فوکوس شده یا خیر.

فوکوس پیکینگ با شناسایی لبه های پر کانتراست در عکس کار می کند و با استفاده از رنگ های قرمز ابی سبز و… سبب بیشتر شدن کنتراستشان می شود و در نتیجه به عکاس می فهماند که چه محدوده ای فوکوس شده است.

در ادامه خواهیم گفت که چه مانی بهتر است از فوکوس به صورت دتسی استفاده کنید.

فوکوس دستی در سبگ های مختلف عکاسی

در عکاسی از اشایای بی جان و ثابت می تویاند از هر دو نوع فوکوس دستی و اتوماتیک استفاده کنید. اگر هم از دوربینی استفاده می کنید که سیستم فوکوسش تشخیص کنتراست است بهتر از حالت دستی در کارهایتان بهره ببرید. در ضمن سعی کنید از لایو ویو بیشترین استفاده را برده و جزئیات تصویر را به صورت دقیق مشاهده کنید.

اگر سوژه نزدیک باشد بیشتر دوربین ها برای فوکوس به تقلا می افتند. این وقت عکاس را هدر می دهد چرا که دوربین نمی تواند یک نقطه مشخص را قفل کد و دائم در چرخه فوکوس کردن گیر می کند. در این موقع بهترین کار منوئال کردن فوکوس است. در عکاسی منظره هم انتخاب بین حالت اتوماتیک و دستی برای هر عکاسی یک چالش بوده است. دوربین های جددید همگی ده ها نقطه فوکوس خودکار دارند اما در بسیاری از مواقع در آن نقطه ای که شما نیاز دارید حتی یکی هم وجود ندارد. در این حالت ترکیب بندی مجدد به کارتان می آید و فوکوس دستی برایتان بهتر عمل می کند.

در عکاسی ورزشی و هنگامی که سوژه شما رد حال حرکت است اما قضیه کمی پیچیده تر است مثلا برخی مواقع نمی توان پیشبینی کرد که هدف کجا می رود بنابراین در صورت داشتن دورببنی با قابلیت فوکوس خودکار قدرتمند حالت اتوماتیک پیشنهادم یوشد اما اگر می دانید که سوژه به کجا می رود می توایند دوربین را در آ« جا تنظیم و هنگام رسیدن سوژه عکستان را ثبت کنید.

فوکوس دستی در عکاسی ماکرو

می دانید که در این سبک خاص عکاسی شما به عمق میدان بسیار کمی نیاز دارید و این دقت بسیار بالای فوکوس را می طلبد. هنگامی که می خواهید از سوژه ای ماکرو عکاسی کنید باید از ابزار ها و تنظیمات مورد نیاز بهره ببرید سه پایه را حتما در مکان مناسب قرار دهید تا هیچ گونه لرزشی فوکوس دوربین را به هم نزند در آخر از فوکوس دستی برای دقت بیشتر روی سوژه استفاده کنید.

دقت کنید که دوربین های جدید تر معمولا نقاط بیشتری در فوکوس اتوماتیک خود دارند و این باعث می شود تا استفاده از این نوع سیستم نیز نیتجه ای ایده ال را در بر داشته باشد بنابراین اگر تازه عکاسی را شروع کرده اید و هنوز با وارد کردن تنظیمات به صورت دستی آشنایی ندارید می توانید در صورت داشتن دوربین های جدید سونی و یا نیکون و کانن از این مزیت آن ها بهره ببرید.

عکاسی در محیط های کم نور

می دانیم که سیسیتم هایی که خودکار عمل می کند به این دو فاکتور برای انجام دقیق کارشان نیزا مندند و بنابراین وقتی نور کم باشد و یا کانتراست کم شود نمی توانند در اغلب موارد درست عمل کنند. در واقع در این شرایط فوکوس دستی هم چالش بر انگیز است. همیشه در این صورت از لایو ویو ببنیید که چه کار می کنید و جزئیات کار را به صورت دقیق بررسی کنید.

اگر همه چیز عالی و بی نقص باشد نور کافی باشد کانتراست بالا باشد احتمالا فوکوس خودکار گزینه بهتری برای کار کدرن است اما بعضی اوقات اشیایی بین دوربین و سوژه قرار می گیرند. مثلا ممکن است شما از برگ های در حال حرکت عکاسی کنید که در این صورت حالت خودکار عملا بی فایده است و غیر ممکن. بنابراین می توانید به صورت دستی نقطه مورد نظر را تعیین و عکاسی زیبا را ثبت کنید.

تنظیمات دستی فوکوس در عکاسی پرتره

پرتره گرافی سبکی است که نیاز به دقت بالا در فوکوس شارپنس مثال زدنی عکس و همچنین بوکه هایی حرفه ای دارد. می توان به جرعت گفت که 90 درصد عکاسان در هنگام ثبت پرتره فوکوس را روی چشم ها قرار می دهند ( حتی تنظیمات دوربین ها نیز روی مود پرتره گرافی به گونه ایست که فوکوس خودکار هم روی چشم ها خواهد بود ) فوکوس دستی در این سبک زمانی به درد شما خواهد خورد که می خواهید روی چیز دیگری غیر از چشم ها تمرکز کنید و یا مکان شوتینگ شما کم نور است.

فوکوس دستی در فیلمبرداری

بسیاری از فیلمبرداران حرفه ای به روش دتسی این کار را انجام می دهند چرا که می خواهند از جستوجو برای فوکوس اجتناب کنند. در ضمن برای یکنواختی کار این کار مهم است حتی برای بهتر شدن نتیجه کار از دستگاه های خاص کششی فوکوس استافده می کنند تا در صورت جرکت دوربین از یک نقطه به نقطه دیگر کارامد باشند.