ضریب برش دوربین یا Crop factor

در دنیای عکاسی بسیاری از افراد در مورد مورد سنسور دوربین و ضریب برش آن صحبت می کنند و معمولا کلماتی مانند ” فول فریم” – ” کراپ سنسور” – “میکرو چهار سوم” را می شوید. اما شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که این موارد چه تاثیری بر روی ضریب برش یا فاکتور برش دارند و چگونه تصاویر را تغییر می دهند. در این مقاله به بررسی ضریب برش دوربین یا Crop factor می پردازیم که عامل مهمی در تصویربرداری به شمار می رود.

آشنایی با مقادیر ضریب برش

ضریب برش در دوربین ها از 35 میلیمتر شروع می شود. این در حالی است که فیلم های دوربین عکاسی می تواند اندازه های مختلفی داشته باشد (مانند 5*4 یا 10*8) بیشتر تولید کننده ها به سمت استفاده از سنسور های 35 میلیمتری می روند. به همین ترتیب برای تولید اولین دوربین های SLR دیجیتال، سنسور آنها از فیلم های 35 میلیمتری مدل سازی شد. امروزه هر دوربین دیجیتال را که مشاهد کنید دارای کراپ فاکتور می باشد که به معنای تفاوت اندازه سنسور نسبت به قالب فیلم 35 میلیمتری است.

ضریب برش در دوربین های فول فریم برابر با عدد 1 می باشد، این نشان می دهد که اندازه سنسور این دوربین ها برابر با 35 میلیمتر می باشد. دوربین های کراپ سنسور مانند بسیاری از نمونه دوربین های ارزان قیمت موجود در بازار دارای اندازه 1.6x یا 1.5x می باشند. همین عامل نیز باعث شده تا ابعاد سنسور آنها 1.6 یا 1.5 برابر کوچکتر از قاب فیلم 35 میلیمتری باشد. دوربین های میکرو چهار سوم نیز نسبت 2 دارند. یعنی این سنسور این محصولات 2 برابر کوچکتر از 35 میلیمتری است.

اهمیت ضریب برش سنسور

ضریب برش یا کراپ فاکتور از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. این عامل نشان می دهد که هنگام گرفتن عکس چه مقدار از تصویر شما بریده می شود. بنابراین اگر با استفاده از دوربین فول فریم، یک دوربین کراپ سنسور و یک دوربین میکرو چهار سوم عکاسی از یک سوژه را انجام دهید متوجه خواهید شده که در سنسور های کوچکتر عکس های کوچکتری نیز به دست می آید و این یعنی بخش های از گوشه قالب برش خورده می شود و فقط بخش مرکزی تصویر حفظ شده است.

تاثیر اندازه سنسور بر فاصله کانونی

شاید اکنون فکر کنید که اگر از یک سنسور بزرگتر به سنسور کوچکتر بروید اندازه بزرگنمایی در دوربین شما بیشتر شود که باید بگوییم این یک باور غلط می باشد. درک این نکته بسیار مهم است که یک لنز 300 میلیمتری، همیشه یک لنز 300 میلیمتری باقی می ماند و با تغییر دوربین این مقدار عوض نمی شود.

برخی از تصویربرداران این باور را دارند که که اگر از یک لنز 300 میلیمتری در سنسور های کوچکتر استفاده کنند بزرگنمایی بیشتری برای آنها فراهم می شود که به صورت علمی به آن فاصله کانونی معادل یا Equivalent Focal Length نیز گفته می شود. فاصله کانونی یک لنز 300 میلیمتری در دوربین کراپ سنسور 300 * 1.6 یا 480 میلیمتر است. فاصله کانونی این لنز در دوربین های میکرو چهار سوم 300 *2 یا 600 میلیمتر می باشد. در این حالت می توان گفت نه لنز تغییر کرده نه فاصله کانونی و تنها به دلیل اندازه سنسور بخش هایی از تصویر برش خورده است که توهم بزرگنمایی را ایجاد می کند.

انواع کراپ فاکتور

ضریب برش دوربین در برند های مختلف می تواند مختلف باشد و مقدار ثابتی ندارد. البته دوربین های فول فریم دارای سنسور های جهانی هستند که اندازه آنها 35 میلیمتر در نظر گرفته می شود اما در سنسور های کراپ مقادیر تغییر می کند. برای مثال کراپ سنسور های برند کانن دارای نرخ برش 1.6 برابری است درحالیکه نیکون و برخی دیگر از تولید کننده ها نرخ برش 1.5 را در همین نوع از دوربین دارند.

بررسی و خرید دوربین نیکون با نازلترین قیمت در این بخش از وب سایت دی جی 24.

برای اینکه بتوانید از دوربین خود بهترین استفاده را در ژانر مورد نظر داشته باشید باید اطلاعات دقیقی را در در اختیار داشته باشید که معمولا برند های مطرح این اطلاعات را در اختیار کاربران خود قرار می دهند و بر اساس این مطالب نیز می توانید گزینه ایده عال برای خود را انتخاب کنید.

کاربرد Crop factor

اگر فقط می خواهید از یک نوع دوربین (فول فریم – کراپ سنسور – میکرو چهار سوم) استفاده کنید می توانید یک فاصله کانونی خاص را در نظر داشته باشید. اما اگر قصد استفاده از یک لنز بر روی دو نوع دوربین را دارید، متوجه خواهید شد که  تصاویر متفاوتی از آنها به وجود می آید. هنگام سرمایه گذاری بر روی تجهیزات دوربین باید بدانید که لنز های طراحی شده برای سنسور های برش خورده ارزان تر از لنز های طراحی شده برای دوربین های فول فریم می باشد.

البت باید در نظر داشته باشید که لنز های دوربین فول فریم را می توان بر روی دوربین های سنسور برش استفاده کرد اما عکس این موضوع امکان پذیر نیست. بنابراین اگر در حال سرمایه گذاری بر روی لنز های دوربین کراپ سنسور خود هستید بهتر است مطمئن شوید که قصد تعویض دوربین به یک دوربین فول فریم را ندارید.